Wat is Nepnieuws
De laatste weken #trendingtopic. Mede door de vele nepnieuwsberichten over klimaatverandering, de Amerikaanse verkiezingen en zelfs de inauguratie. Maar wat is nepnieuws? In dit artikel komen de volgende onderwerpen aan bod:
- Wat is nepnieuws
- Waarom is er nepnieuws
- Hoe herken je nepnieuws
Wat is nepnieuws?
Informatie dat gepresenteerd wordt als nieuws, interessante feiten, vaak onderwerpen die de aandacht trekken. Echter zijn er geen bewijzen van deze feiten. Een bekend voorbeeld: “Paus Franciscus choqueert de wereld en spreekt zich uit voor Trump.” Ook de uitspraak over de drukbezochte inauguratie van Donald Trump is een voorbeeld, deze uitspraak werd ondersteund met ‘alternatieve feiten’, maar wat die feiten zijn werd niet verteld. In Nederland zijn interessante (en helaas ook gebruikte) onderwerpen voor nepnieuws o.a. het koninklijk huis, politici, optreden politie, asielzoekers en gezondheid. Onderwerpen die de aandacht trekken.
Waarom is er nepnieuws?
Zoals vaak het geval is: GELD. De sites die de nepnieuwsberichten in de wereld brengen verdienen er veel geld mee. Facebook en Google hebben daarom gezegd dat zij de geldkraan dichtgooien naar dergelijke sites. Dit zal helpen, echter is het een beetje dweilen met de kraan open. Nepnieuwssites blijven komen, waardoor het een onuitputtelijke lijst wordt van sites die ze moeten blokkeren. Daarnaast blijft het nieuws zich verspreiden en komt daarmee tussen de SEO resultaten waardoor ze nog steeds bereik hebben (maar minder advertentie inkomsten). Ook zijn er ook nepnieuws berichten die niet direct geld als motief hebben, maar eigen promotie of profileren van eigen ideeën. Tot slot zijn er enkele voorbeelden voor het verspreiden van malware.
Hoe herken je nepnieuws?
Ondanks dat dit lastig is en zal blijven – immers de nepnieuwssites zullen steeds iets anders bedenken waardoor het minder opvalt – hierbij enkele tips:
- bedenk als je iets leest of het een interessant onderwerp is voor een nepnieuwsbericht
- worden de feiten onderbouwd met bewijzen
- wat is de bron van het verhaal (de site of het persbureau) en is dit een betrouwbare bron
- sinds kort wordt er soms een label bijgeplaatst als ‘veilig’ of ‘geverifieerd’
- en misschien wel de belangrijkste tip: Denk na over het delen van nieuws, zeker als het een onderwerp betreft waar veel reacties op te verwachten zijn
Dit artikel is mede geschreven met behulp van de NOS artikelen: NOS nepnieuws in je tijdlijn en NOS vaccinatie tegen nepnieuws.